Rewolucja w rozwodach 2025: Koniec z orzekaniem o winie i alimentami za rozpad małżeństwa
Nowe przepisy rozwodowe – co się zmienia?
W czerwcu 2025 roku Komisja Kodyfikacyjna Prawa Rodzinnego przy Ministerstwie Sprawiedliwości przyjęła projekt ustawy, który może wywołać prawdziwą rewolucję w polskich sądach rodzinnych. Zgodnie z proponowanymi zmianami, rozwód nie będzie już wiązał się z koniecznością orzekania o winie jednego z małżonków. Oznacza to, że sądy nie będą analizować, kto ponosi odpowiedzialność za rozpad małżeństwa – najważniejsze stanie się stwierdzenie trwałego i zupełnego rozkładu pożycia.
Choszczno w sieci - Spis treści
To ogromna zmiana w stosunku do obecnych przepisów, które wymagają od sądów rozpatrzenia kwestii winy, o ile obie strony nie zrzekną się tego elementu postępowania. Według projektodawców nowe regulacje mają przyczynić się do skrócenia czasu trwania spraw rozwodowych oraz zmniejszenia konfliktów między byłymi partnerami.
Alimenty bez winy – koniec ze sporem o odpowiedzialność
Wraz z likwidacją obowiązku orzekania o winie, zmianie ulec mają również zasady przyznawania alimentów. Do tej pory strona uznana za wyłącznie winną rozpadu małżeństwa mogła być zobowiązana do płacenia alimentów nawet wtedy, gdy druga strona nie znajdowała się w niedostatku. Nowy projekt ustawy zakłada, że alimenty mają być przyznawane wyłącznie w sytuacji faktycznej potrzeby – niezależnie od tego, kto zawinił.
To oznacza, że głównym kryterium przy rozpatrywaniu roszczeń alimentacyjnych stanie się realna sytuacja materialna stron, a nie orzeczenie o winie. Projekt ma także uporządkować sytuację prawną dzieci po rozwodzie rodziców – zmiany mają zapewnić stabilniejsze warunki wychowawcze oraz szybsze decyzje sądu w sprawach opieki i kontaktów z dzieckiem.
Szybsze rozwody, mniej traumy dla dzieci
Jak podkreślają eksperci, obecny system oparty na szukaniu winy i przeciągających się procesach sądowych działa niekorzystnie nie tylko na rozwodzących się małżonków, ale przede wszystkim na ich dzieci. Wciąganie dzieci w konflikty, wzajemne oskarżenia rodziców oraz stres związany z procesem rozwodowym odbija się negatywnie na ich psychice.
Nowe przepisy mają na celu ograniczenie tych negatywnych skutków. Rezygnacja z orzekania o winie i uproszczenie procedur rozwodowych mają sprawić, że postępowania będą przebiegały szybciej i w mniej konfliktowy sposób. Rodzice zamiast walczyć w sądzie, będą mogli skupić się na zapewnieniu dziecku jak najlepszych warunków po rozstaniu.
Czy winny współmałżonek nadal może zablokować rozwód?
Jedną z kontrowersji, jakie pojawiają się w kontekście planowanych zmian, jest zniesienie możliwości blokowania rozwodu przez stronę uznaną za wyłącznie winną rozpadu małżeństwa. Obecnie, jeśli sąd uzna winę jednej strony, a druga nie wyraża zgody na rozwód – może on nie zostać orzeczony.
Po zmianach taka możliwość zostanie zlikwidowana. Rozwód będzie mógł zostać przeprowadzony nawet wbrew woli jednej ze stron, jeśli sąd uzna, że doszło do trwałego i zupełnego rozkładu pożycia małżeńskiego. Ma to zapobiec nadużywaniu prawa przez stronę winną oraz umożliwić szybsze zamknięcie trudnych relacji.
Kiedy nowe przepisy wejdą w życie?
Na razie projekt ustawy trafił do dalszych prac legislacyjnych. Nie została jeszcze określona dokładna data wejścia zmian w życie, ale wiele wskazuje na to, że nowelizacja mogłaby zacząć obowiązywać już w 2026 roku. Wszystko zależy od tempa prac Sejmu i Senatu oraz ewentualnych konsultacji społecznych.
