Mobilizacja w Polsce 2025
Mobilizacja w Polsce 2025

Mobilizacja w Polsce 2025: Kto trafi do wojska, a kto zostanie zwolniony z obowiązku służby?

W obliczu napiętej sytuacji geopolitycznej coraz częściej powraca pytanie o możliwość mobilizacji w Polsce. Ministerstwo Obrony Narodowej przypomina, że system mobilizacyjny jest w pełnej gotowości, a w razie potrzeby armia ma precyzyjnie określone procedury dotyczące tego, kto może zostać powołany do służby, a kto zostanie z niej zwolniony.

Kogo obejmie mobilizacja?

W pierwszej kolejności do służby wojskowej zostaną powołani rezerwiści, byli żołnierze oraz członkowie Wojsk Obrony Terytorialnej. To właśnie te grupy posiadają już doświadczenie i przeszkolenie niezbędne do natychmiastowego wykorzystania w działaniach obronnych.

Według resortu obrony, do mobilizacji mogą być również wezwani absolwenci uczelni wojskowych, a także osoby cywilne, które w przeszłości odbyły szkolenie w ramach dobrowolnej zasadniczej służby wojskowej. W dalszej kolejności, jeśli sytuacja tego wymaga, powołane mogą zostać osoby bez wcześniejszego doświadczenia wojskowego, które przejdą szybkie przeszkolenie w ośrodkach przygotowawczych.

Kogo armia potrzebuje najbardziej?

W przypadku mobilizacji kluczowe będą nie tylko umiejętności bojowe, ale także specjalistyczna wiedza zawodowa. Wojsko poszukuje przede wszystkim kierowców ciężarówek, operatorów maszyn budowlanych, mechaników, elektryków, informatyków, inżynierów oraz pracowników służby medycznej – lekarzy, pielęgniarek i ratowników.

Zgodnie z przepisami, do służby mogą zostać powołani obywatele w wieku od 18 do 55 lat posiadający kategorię zdrowotną „A”. W wyjątkowych przypadkach, gdy wymaga tego obrona państwa, górna granica wieku może zostać podniesiona.

Kto zostanie zwolniony z mobilizacji?

Nie wszyscy obywatele zostaną objęci obowiązkiem mobilizacyjnym. Zgodnie z obowiązującym prawem, zwolnieni z obowiązku służby są między innymi:

  • posłowie, senatorowie oraz radni w czasie sprawowania mandatu,

  • pracownicy administracji państwowej i samorządowej pełniący kluczowe funkcje,

  • funkcjonariusze służb specjalnych takich jak ABW, AW, CBA czy SKW,

  • pracownicy instytucji strategicznych dla bezpieczeństwa państwa, m.in. Narodowego Banku Polskiego,

  • osoby zatrudnione w sektorze energetycznym, komunikacyjnym, telekomunikacyjnym oraz w zakładach zbrojeniowych.

O zwolnieniu z mobilizacji mogą także zdecydować indywidualne okoliczności – np. stan zdrowia, niepełnosprawność, opieka nad osobami zależnymi lub praca w strukturach niezbędnych do funkcjonowania państwa w czasie wojny.

Jak wygląda procedura powołania?

W razie ogłoszenia mobilizacji obywatele otrzymują wezwania do stawienia się w określonym terminie i miejscu. Wezwanie ma formę urzędową i doręczane jest przez administrację wojskową – najczęściej Wojskowe Centrum Rekrutacji.

Zignorowanie wezwania w czasie pokoju może skutkować karą grzywny lub ograniczenia wolności, natomiast w czasie wojny — karą pozbawienia wolności nawet do pięciu lat.

Każda osoba wezwana do wojska ma obowiązek zgłosić się na badania lekarskie, po których zostaje przypisana do odpowiedniego rodzaju jednostki lub służby pomocniczej.

Czy mobilizacja oznacza powszechne powołania?

Wbrew obawom części społeczeństwa, ogłoszenie mobilizacji nie oznacza automatycznego wezwania wszystkich mężczyzn w wieku poborowym. W praktyce jest to proces etapowy, oparty na priorytetach strategicznych. W pierwszej fazie armia wykorzystuje rezerwistów i wyszkolonych żołnierzy, a dopiero w ostateczności sięga po osoby bez doświadczenia.

Eksperci podkreślają, że w Polsce od kilku lat trwa proces odbudowy rezerw i rozwoju systemu obrony terytorialnej. W 2024 roku liczba żołnierzy zawodowych i WOT przekroczyła 200 tysięcy, a kolejne tysiące zgłaszają się do dobrowolnej służby.

Co zrobić, jeśli otrzymasz wezwanie?

Jeśli obywatel otrzyma wezwanie do stawienia się w Wojskowym Centrum Rekrutacji, powinien postępować zgodnie z instrukcją zawartą w dokumencie. Należy zabrać dokument tożsamości, książeczkę wojskową (jeśli została wydana) oraz aktualne zaświadczenia medyczne.

Osoby, które z ważnych przyczyn nie mogą się stawić (np. choroba, opieka nad dzieckiem), mają obowiązek poinformować o tym urząd i przedstawić odpowiednie dokumenty. Unikanie kontaktu z administracją wojskową może być uznane za uchylanie się od obowiązku obrony kraju.

Mobilizacja a prawo

Zasady mobilizacji reguluje Ustawa o obronie Ojczyzny, która określa tryb powoływania żołnierzy, zakres obowiązków obywateli oraz katalog osób zwolnionych z obowiązku służby. Dokument ten stanowi podstawę do działania Sił Zbrojnych RP w sytuacjach zagrożenia bezpieczeństwa narodowego.

Ministerstwo Obrony Narodowej zapewnia, że obecnie Polska nie prowadzi żadnych działań mobilizacyjnych. Trwają natomiast ćwiczenia i aktualizacje planów na wypadek sytuacji kryzysowych, co jest standardową praktyką w każdym państwie NATO.

Mobilizacja to nie powód do paniki, lecz procedura, która ma zapewnić państwu bezpieczeństwo w przypadku realnego zagrożenia. W pierwszej kolejności obejmuje ona osoby już wyszkolone i posiadające wojskowe doświadczenie. Władze podkreślają, że priorytetem jest profesjonalne przygotowanie sił obronnych, a nie masowe powołania cywilów.


Autor: Martyna Szysz – redaktor portali i specjalista ds. AI oraz SEO, ekspert w zakresie tworzenia treści zgodnych z wytycznymi Google News, Discover i AI Overviews.