Jak informują ogólnopolskie media – 9 lipca Ministerstwo Finansów spotkało się z przedstawicielami branży tytoniowej i zaproponowało nowe stawki akcyzy na wyroby tytoniowe. Resort zapowiedział podwyżki wynoszące 25% na papierosy i aż 75% na e-papierosy od przyszłego roku, co może być tylko początkiem większych zmian. Polskie Towarzystwo Gospodarcze (PTG) informuje, że w ciągu kilku lat podwyżki mogą sięgnąć nawet 150%, a cena za paczkę papierosów może wzrosnąć do 30 zł.
Mapa drogowa podwyżek akcyzy: Plany na najbliższe lata
Zgodnie z mapą drogową podwyżek akcyzy, planowano, że stawki będą wzrastać co roku o 10% do 2027 roku. Jednak Ministerstwo Finansów zapowiedziało znacznie większe podwyżki od 1 stycznia 2025 roku:
- Papierosy: +25%
- Tytoń: +38%
- Nowatorskie wyroby tytoniowe: +50%
- E-papierosy: +75%
To dopiero pierwszy etap podwyżek. W 2026 roku akcyza na papierosy ma wzrosnąć o 20%, a w 2027 roku o 15%. Tytoń zdrożeje o 30% w 2026 roku i o 22% w 2027 roku. Nowatorskie wyroby tytoniowe podrożeją o 20% w 2026 roku i o 15% w 2027 roku. E-papierosy w 2026 roku będą miały akcyzę wyższą o 50%, a w 2027 roku o 25%.
Paczka papierosów po 30 zł? Realna perspektywa
Według PTG, podwyżki mogą doprowadzić do tego, że paczka papierosów będzie kosztować 30 zł już od 2025 roku. W ciągu kilku lat akcyza może wzrosnąć nawet o 150%.
PTG krytykuje rząd za odejście od „mapy drogowej” akcyzy, co podważa zaufanie do stabilności prawa. Zwraca również uwagę, że w umowie koalicyjnej zapisano, iż wszystkie zmiany podatkowe powinny być wprowadzone z co najmniej 6-miesięcznym vacatio legis.
Szara strefa i wpływy budżetowe
Doświadczenia z lat 2014/2015, kiedy szara strefa na rynku tytoniowym urosła do 19%, pokazują, że nagłe podwyższanie akcyzy jest nieefektywne. Dzięki mapie drogowej walka z patologiami była skuteczna, a szara strefa zmniejszyła się do 4,9% w 2023 roku.
Wzrost akcyzy we Francji doprowadził do zwiększenia szarej strefy do niemal 30%. W 2023 roku wpływy budżetowe z akcyzy na wyroby tytoniowe wyniosły ponad 27 mld zł, do tego dochodzą miliardy z tytułu VAT, CIT oraz PIT. Sektor tytoniowy zatrudnia ponad 30 tys. osób. Dzięki akcyzowej mapie drogowej budżet państwa miał stałe i regularne wpływy, co doprowadziło do najniższego w historii poziomu szarej strefy tytoniowej. Teraz Ministerstwo Finansów chce zmienić te zasady, co może zaszkodzić producentom, konsumentom, branży oraz budżetowi państwa.